Türkiye'de internet üzerindeki varlığını güçlendirmek isteyen tüm birey ve kurumlar için büyük önem taşıyan .TR alan adı başvuruları, bir dönemi daha geride bıraktı. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin yakından takip ettiği 3. kategori ön başvuru süreci resmen tamamlandı. Bu süreçte yaşanan yoğun ilgi, .TR alan adlarının ülkemizdeki popülaritesini bir kez daha gözler önüne serdi.

1. Kategori ve 2. Kategori ön başvuru işlemlerinden sonra 3. Kategori ön başvuru işlemleri ilk olarak 14 Haziranda sonlanması planlanmaktaydı. Yapılan yoğun istek nedeni ile ön başvuru bitiş tarihi 7 Ağustos tarihine ertelenmişti. Dün itibari ile 3. Kategori ön başvuru işlemleri de sonlanmıştır. 14 Haziran tarihinde yayınlanan mevzuata göre şuanda 1 Aylık ön değerlendirme süreci TRABİS - BTK tarafından sağlanılacak olup, değerlendirme sürecinden sonra ön başvuru sağlayan kişiler uygun görülmesi durumunda başvuru sağladıkları alan adlarının sahibi olacaktır. 

3. Kategori ön başvuru işlemleri 7 Ağustos 2024 tarihinde sonlanmış olup, yaklaşık 1 Aylık değerlendirme sürecinden sonra sadece tr alan adı tescil işlemleri, genel tescile açılacaktır. Bu durumda ilk gelen alır prensibi ile tescil işlemleri sağlanacak olup, uyuşmazlık durumunda TRABİS tarafından belirlenen Uyuşmazlık Çözüm Merkezleri anlaşmazlıklara çözüm olacaktır. 

1. Kategori Ön Başvuru Nedir ? 

Türkiye'de alan adı yönetimi son yıllarda önemli değişiklikler ve gelişmeler yaşamaktadır. Bu gelişmelerin en dikkat çekici adımlarından biri, "a.tr" uzantılı alan adlarının 14 Eylül 2023 itibarıyla tahsisine başlanmasıdır. "a.tr Geçiş Süreci" olarak adlandırılan bu süreç, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından üç farklı kategori altında ele alınmıştır. İlk kategori tahsis süreci 14 Eylül 2023 tarihinde başlamış olup, iki ay sürmesi planlanmaktadır. Bu yazımızda bu sürecin detaylarını ele alacağız.

Birinci kategoride, öncelik sırasıyla gov.tr, edu.tr, tsk.tr, bel.tr, pol.tr ve k12.tr uzantılı alan adı sahiplerine verilmiştir. Örneğin, turkiye.tr alan adı için, turkiye.gov.tr alan adını kullanan kurum öncelikli tahsis hakkına sahiptir.

Aynı isimde (örneğin, istanbul.tr için istanbul.gov.tr ve istanbul.bel.tr) ".tr" uzantılı alan adına sahip birden fazla kurum olduğunda ise bir öncelik sırası belirlenmiştir. Bu öncelik sırası, "gov.tr > edu.tr > tsk.tr > bel.tr > pol.tr > k12.tr" şeklinde sıralanmıştır. Yani, aynı alan adı birden fazla kurumda mevcutsa, "gov.tr" uzantısına sahip kamu kurumu öncelikli olarak "a.tr" uzantısını alacaktır. Bu sırayı "edu.tr," "tsk.tr," "bel.tr," "pol.tr," ve "k12.tr" uzantılı alan adları takip edecektir. Bu nedenle, istanbul.tr alan adı için öncelikli hak sahibi istanbul.gov.tr alan adını kullanan İstanbul Valiliği olmuştur.

2. Kategori Ön Başvuru Nedir ? 

“a.tr” Geçiş Süreci kapsamında belirlenen 2. Kategori, özellikle org.tr uzantılı alan adlarını kullanan kamu meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ile işçi ve işveren meslek kuruluşlarını doğrudan ilgilendirmektedir. İşte bu kategoriye dair önemli detaylar:

Kimler Başvurabilir?

Bu kategoride, aşağıdaki kurumlara öncelik verilecektir:

• Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
• Kamu yararına çalışan dernekler ve vergi muafiyeti tanınan vakıflar,
• İşçi ve işveren meslek kuruluşları.

Bu kurumlar, org.tr uzantılı mevcut alan adlarının “a.tr” karşılıklarını almak için başvuru yapabileceklerdir.

Başvuru ve Gerekli Belgeler

25 Ağustos 2023 tarihinden önce tahsis edilmiş org.tr uzantılı alan adı sahipleri, bu kategori kapsamında öncelik hakkına sahip olacaklardır. Başvurular, gerekli belgelerle desteklenmelidir. Başvuru süresi 1 ay olarak belirlenmiş olup, başvurunuzu yaptıktan sonra ispat niteliğindeki belgelerinizi, 2 ay sürecek değerlendirme dönemi içinde sunabilirsiniz. Sürecin sonunda, onaylanan başvurular için alan adı tahsisi gerçekleştirilecektir.

3. Kategori Ön Başvuru Nedir ? 

“a.tr Geçiş Süreci” kapsamında işlemlerin yürütüleceği 3. Kategori başvuruları 14 Şubat 2024 tarihinde başlamıştır. Bu kategori, kep.tr, av.tr, dr.tr, com.tr, org.tr, net.tr, gen.tr, web.tr, name.tr, info.tr, biz.tr, tv.tr, bbs.tr ve tel.tr uzantılı alan adı sahiplerine yönelik öncelik tanımaktadır. İşte bu kategoriyle ilgili önemli detaylar:

Başvuru Süreci

Bu kategori için başvuru süreci oldukça basit ve belge gerektirmeyen bir şekilde yürütülecektir. Başvuru talepleri doğrudan METUnic tarafından alınacak ve ardından TRABİS’e iletilecektir. 14 Şubat 2024’te başlayan bu süreç, 3 ay boyunca devam edecek ve ardından 1 aylık değerlendirme süreci sonunda tahsis işlemleri gerçekleştirilecektir.

Örneğin, “ornek.com.tr” alan adına sahip bir kişi veya kurum, “ornek.tr” alan adını talep edebilir.

Başvuru Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Kriterler

• Sahip olduğunuz alan adı, 25 Ağustos 2023 tarihinden önce tahsis edilmiş olmalıdır.
• Başvuru yapılacak “a.tr” uzantılı alan adı ve mevcut alan adının sahiplik bilgileri aynı olmalıdır.
• Başvuruların tarihleri, 14 Şubat - 7 Ağustos 2024 arasında yapılmış olsa da değerlendirme sürecinde bu tarihlerin önemi yoktur. Gerekli koşullar sağlandığı takdirde, uzantı hiyerarşisi göz önünde bulundurularak değerlendirme yapılacaktır.